Delfia Batavorum logo

Lezingen in 2013

  • 12 december 2013:
    Een nieuwe kans voor de Gasthuisplaats
    door Ilse Rijneveld
  • 15 oktober 2013:
    Lezing Huis de Witte Roos: een nieuwe toekomst voor een oud gebouw
    door Tjeerd Deelstra
  • 11 september 2013:
    Lezing over Gerrit Paape, Delfts patriot en revolutionair
    door dr. Peter Altena
  • 24 april 2013
    Prinses Marianne
    Alexandra Oostdijk (Lezing Vereniging Vrienden van het Prinsenhof)
  • 4 april 2013 -
    Terra in China - China in Terra
    door Simone Haak en Joke Doedens
  • 20 maart 2013
    De Passie-muziek van Bach (pdf)
    door Kees van Houten (Lezing Vereniging Vrienden van het Prinsenhof)
  • 7 maart 2013:
    200 jaar koninkrijk
    door ir. E.J. Vles
  • 11 februari 2013:
    Loyaliteit in verdrukking. De Technische Hogeschool Delft tijdens de bezetting
    door dr. Onno Sinke

Een nieuwe kans voor de Gasthuisplaats

door Ilse Rijneveld MSc MA

  • Datum: donderdag 12 december 2013
  • Aanvang: 20.00 uur
  • Plaats: De VAK, centrum voor de kunsten, Westvest 9, 2611 AX Delft
  • Toegang: leden Delfia Batavorum gratis; niet-leden € 5,-

Ilse Rijneveld: “Open gaten in de historische stad vind ik fascinerend en tragisch tegelijk. De gaten bieden de ruimte om de historische stad opnieuw vorm te geven. Maar vernieuwing betekent ook afscheid nemen van het verleden. Hoewel afscheid misschien niet het goede woord is, want in een ideale situatie kan de nieuwe invulling ook een vertaling zijn van de herinneringen aan wat er was.”


Gasthuis aan de Koornmarkt rond 1850

In de lezing over de Gasthuisplaats gaat Ilse Rijneveld in op de geschiedenis van de plek en de actuele ontwikkelingen in de gebiedsontwikkeling. Door de ‘crisis’ is het minder eenvoudig geworden om herontwikkeling en nieuwbouw te financieren. Daardoor ontstaan er nieuwe ideeën over het proces van herbestemmen. Wat zou dit voor de Gasthuisplaats kunnen betekenen? De vraag naar de toekomstige invulling ervan, heeft allereerst geleid tot het in kaart brengen van de geschiedenis van de plek.
Op de Gasthuisplaats stond eeuwenlang één van de oudste gasthuizen van Nederland. De archeologische sporen in de grond getuigen daar nog van. Maar ook boven de grond zijn nog sporen van het ziekenhuis herkenbaar. Met name de laatste twee eeuwen is het ziekenhuis herhaaldelijk verbouwd en uitgebreid. Er werd een toenemend aantal patiënten verzorgd en volgens de nieuwste wetenschappelijke inzichten behandeld. In de jaren zestig is het ziekenhuis verhuisd en werd het hoofdgebouw afgebroken.
Sindsdien is de Gasthuisplaats in gebruik als parkeerplaats. Maar past dit nog bij de wenselijke ontwikkeling van de Delftse binnenstad? En welke kansen bieden de historische ontwikkelingen en de ‘crisis’ op een nieuwe visie voor de Gasthuisplaats?

Ilse Rijneveld studeerde architectuur aan de TU Delft en Erfgoedstudies aan de VU. Haar beide afstudeerprojecten stonden in het teken van gaten in de historische stad, het onderzoek naar de Gasthuisplaats uit 2012 maakte daar deel van uit. Sinds 2007 werkt zij als Adviseur monumenten bij de Gemeente Delft.

 

 

 

 


Lezing Huis de Witte Roos: een nieuwe toekomst voor een oud gebouw

door ir. Tjeerd Deelstra

  • Datum: dinsdag 15 oktober 2013
  • Aanvang: 20.00 uur
  • Plaats: De VAK, Westvest 9, 2611 AX Delft
  • Toegang: leden Delfia Batavorum gratis; niet-leden € 5,-

Het rijksmonument de Witte Roos (Oude Delft 73) heeft een boeiende geschiedenis. Na de stadsbrand van 1536 is hier een klein huis gebouwd, dat in opvolgende eeuwen werd verhoogd, verbreed, verlengd en omgevormd naar de behoeften en smaken van de tijd. In de 18e eeuw werd onder meer de voorgevel vervangen en kregen de vertrekken op de begane grond hun huidige fraaie uiterlijk. Ook de bewoningsgeschiedenis is interessant: hier huisden Delftse prominenten, die hun sporen nalieten in de vaderlandse geschiedenis.
Huis de Witte Roos, dat slecht onderhouden en uitgewoond was, ondergaat al jaren een ingrijpende restauratie. Het doel is behoud en voor zo ver nodig herstel van de vele nog aanwezige karakteristieke elementen, zodat deze opnieuw kunnen worden beleefd. Het gebouw moet een duurzame toekomst krijgen. Energietechniek, waterbeheer en een juiste keuze van materialen moeten er voor zorgen dat de bouwconstructie weer voor langere tijd meegaat en dat een gezonde, goed bruikbare leefomgeving ontstaat.
Het inpassen van duurzaamheidtechnieken bij restauraties is niet eenvoudig, maar als het goed wordt gedaan leidt dat er toe dat er geen storende hedendaagse elementen te zien zijn. Zo is er lage temperatuurverwarming achter de textiele wandbespanning en wordt in de waterkelder – de cisterne - regenwater opgeslagen waarmee de toiletten worden doorgespoeld. De duurzame restauratie van Huis de Witte Roos vervult een voorbeeldfunctie, en trekt de aandacht in binnen- en buitenland.
Tjeerd Deelstra zal in zijn lezing ingaan op de geschiedenis van het huis en het restauratieproces. Hij zal een aantal interessante historische ontdekkingen tonen.
Voor de gevelrestauratie ontving Huis De Witte Roos de Le Comteprijs 2012 en Le Comte Publieksprijs 2012.

Ir. Tjeerd Deelstra studeerde bouwkunde aan de TU Delft. Hij is oprichter van het International Institute for the Urban Environment (1989), dat in 2008 de Internationale Heidelberg Award ontving "voor uitzonderlijke prestaties op het gebied van het milieu".
 


Lezing Gerrit Paape, Delfts patriot en revolutionair

door dr. Peter Altena

De vereniging Vrienden van het Prinsenhof (VVP) nodigt de leden van Delfia Batavorum en de Vereniging Verre Culturen uit voor een gemeenschappelijke lezing. Dr. Peter Altena spreekt over Gerrit Paape (1752-1803), Delfts patriot en revolutionair.

  • Datum: woensdag 11 september 2013
  • Aanvang 20.00 uur
  • Plaats Van der Mandelezaal, Museum Het Prinsenhof,
  • Toegang gratis voor leden van de drie verenigingen

Delft en het huis van Oranje zijn nauw met elkaar verbonden, op veel verschillende manieren. In dit jaar van de inhuldiging van koning Willem Alexander en alle daarbij horende Oranjegezinde festiviteiten, leek het de VVP aardig het seizoen te beginnen met een lezing over een periode uit de Delftse geschiedenis waarin anti-oranje groeperingen flink van zich lieten horen.
Met name de Delft-connectie van Gerrit Paape zal besproken worden: hoe het prinsgezinde Delft in 1787 met Paape een gewelddadige patriottische revolutie beleefde en waarom hij in de Bataafse revolutie (1794-1795) niet terugkeerde naar de stad van zijn geboorte.

Dr. Peter Altena is gepromoveerd op het leven en werk van Gerrit Paape en schreef daar een boek over dat in 2012 is verschenen.
Na afloop van de lezing zal dit boek te koop worden aangeboden, evenals enkele edities van werk van Paape.

Afbeelding van het portret van Gerrit Paape: Lijst met namen van inwoners uit Delft, die in 1787 verbannen werden uit de stad:

Terra in China - China in Terra

Datum: donderdag 4 april 2013
Sprekers: Simone Haak en Joke Doedens
Aanvang: 20.00-22.00 uur
Locatie: VAK, centrum voor de kunsten, Westvest 9, 2611 AX Delft
Aanmelden: is niet nodig
Entree: Leden gratis toegang; niet-leden €5,-

‘Terra’ betekent letterlijk aarde, klei
‘China’ betekent (ook) porselein

De lezing gaat over een klein bedrijf dat met succes overleeft in de huidige moeilijke economische situatie door onder meer haar markt te vergroten in China. Dat kleine bedrijf is Galerie Terra Delft, sinds mei 2012 actief op de Chinese markt. U hoort en ziet hoe dit avontuur begon in september 2010, hoe het zich verder ontwikkelde en wat de plannen voor de toekomst zijn.

Naast dit avontuurlijke verhaal maakt u tevens kennis met

  • de ontstaansgeschiedenis van porselein, waarvan de bakermat in Jingdezhen in China ligt.
  • het ontstaan van het Delftse aardewerk 400 jaar geleden
  • de historische en huidige connectie tussen 2 steden: Jingdezhen in China en Delft in Nederland, een relatie van meer dan 400 jaar.

Simone Haak en Joke Doedens zijn de eigenaren van Galerie Terra Delft, door hen opgericht in 1986.


 De Passie-muziek van Bach

  • door Kees van Houten (Lezing Vereniging Vrienden van het Prinsenhof)
  • datum: 20 maart 2013
  • informatie: De Passie-muziek van Bach (pdf)

Lezing: 200 jaar koninkrijk

Datum: donderdag 7 maart 2013
Spreker: Ir. E.J. Vles
Aanvang: 20.00-22.00 uur
Locatie: DOK Centrum / Leescafé
Aanmelden: is niet nodig
Entree: Leden gratis toegang; niet-leden €5,-

We vieren in het jaar 2013 het tweehonderdjarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden. Hoewel over de exacte datum van de stichting van ons Koninkrijk  de meningen uiteen kunnen lopen, is het zonder twijfel waar dat in de maand november van het jaar 1813, met de terugkomst  van een Prins uit het huis Oranje Nassau, ons land een geheel nieuwe, zelfstandige fase van zijn geschiedenis is ingegaan. Om die gebeurtenis op waarde te kunnen schatten is echter ook enige kennis gewenst van de diepgaande veranderingen, die zich in de dertig daaraan voorafgaande jaren in ons land hadden afgespeeld.

De inleider, Ir. E.J.Vles, is amateur historicus. Hij heeft zijn aandacht  in het bijzonder gericht op ons land gedurende de Bataafs – Franse tijd. Van zijn hand verschenen, naast “Twee weken in November”, dat de gebeurtenissen van november 1813 beschrijft, ook biografieën over Pieter Paulus en over Alexander Gogel, beiden vooraanstaande staatslieden tijdens de Bataafse Republiek.


Lezing: Loyaliteit in verdrukking. De Technische Hogeschool Delft tijdens de bezetting

Datum: maandag 11 februari 2013
Spreker: Dr. Onno Sinke
Aanvang: 20.00-22.00 uur
Locatie: DOK Centrum / Leescafé
Aanmelden: is niet nodig
Entree: Leden gratis toegang; niet-leden €5,-

Op 10 mei 1940 ontwaakten de Delftenaren door het geblaf van afweerkanonnen, het geratel van mitrailleurs en het gegons van vliegtuigen. De Duitse invasie was begonnen. Vijf dagen later was de strijd alweer afgelopen en was de bezetting een feit. Met de komst van de nieuwe machthebbers drong de vraag zich op welke houding men moest aannemen tegenover de Duitsers. Vooral voor de Technische Hogeschool Delft leek deze vraag urgent. De resultaten van technisch onderzoek konden van belang zijn voor de oorlogsmachine. In Duitsland werkten veel technici en wetenschappers nauw samen met het naziregime zonder zich zorgen te maken over de consequenties. In Nederland was Delft de enige hogeschool die ingenieurs afleverde.
In zijn lezing vertelt Onno Sinke hoe ver de Duitsers gingen om het beleid van de hogeschool te beïnvloeden. Hij beschrijft de reactie van de Delftse docenten en studenten op de Duitse maatregelen: hoe sommigen al vroeg in verzet kwamen, en anderen juist weifelden en zich leken neer te leggen bij de wensen van de bezetters.

Dr. Onno Sinke is  als postdoc verbonden aan de Technische Universiteit Delft. Hij promoveerde in 2009 aan de Rijksuniversiteit Groningen op een proefschrift over Radio Oranje. Het boek “Loyaliteit in verdrukking. De Technische Hogeschool Delft tijdens de bezetting” is verschenen op 23 november 2012. Het is voor 24,90 te koop in de boekhandel of te bestellen via de website van uitgeverij Boom: http://www.uitgeverijboom.nl/boeken/geschiedenis/loyaliteit_in_verdrukking_9789461052247/